Gündelik kullanılan eşyalarda hatta duyunca şaşıracağınız besinlerde bile radyasyon var ve bunları tüketerek ve kullanarak radyasyon almış oluyoruz.
Peki tehlikede miyiz?
1. Kedi kumu
Kedi kumunun bilhassa kil yahut bentonit içeren tipleri, hafif radyoaktif özelliklere sahiptir. Hatta memleketler arası hudut denetim noktalarında bile kimi vakitler radyasyon uyarılarına sebep olabilir.
Bunun sebebi, kilde doğal olarak bulunan toryum, uranyum ve potasyum-40 izotoplarıdır. Ortalama bir kil bazlı kedi kumunda, gram başına 4 pCi uranyum, 8 pCi potasyum-40 ve 3pCi toryum vardır.
Bu ölçü, rastgele biri için şimdiye kadar bir sıhhat sorununa sebep olmamıştır lakin tekrar de dikkatli olmakta yarar var.
2. Muz
Bu meyve, potasyum açısından epey zengindir ve bu unsurun bir kısmı, doğal olarak radyoaktif olan potasyum-40 izotopunu içerir. Ortalama bir muz, saniyede yaklaşık 14 bozunma yayar ve 450 mg potasyum barındırır.
Yani farkında olmadan radyoaktif bir meyve tükettiğimizi söyleyebiliriz. Lakin bu noktada endişe edilecek bir şey yoktur. Tıpkı muz üzere havuç, patates ve kırmızı et hafif ölçülerde radyasyon barındırır.
3. Floresan ışıklar
Bazı floresan lambalarda küçük bir cam tüp bulunur. Bu tüp, beta ve gama radyasyonu yayan kripton-85 isimli bir radyoaktif gaz içerir. Lakin bu, tüp kırılmadığı sürece bir tehlike manasına gelmez.
Tüp kırıldığında bile içerisindeki kimyasal unsurların toksik tesiri, radyasyonun yaratabileceği risklerden genellikle çok daha büyük olur.
4. Duman dedektörleri
Çoğu duman dedektörü, içinde küçük ölçülerde amerisyum-241 izotopu bulundurur. Bu izotop, alfa parçacıkları ve beta radyasyonu yayar. Ayrıyeten amerisyum-241’in yarı ömrü yaklaşık 432 yıldır.
Yani bu izotop, kısa vadede yok olmayacaktır. Duman dedektörlerindeki bu kaynak, olağan kullanımda rastgele bir risk oluşturmaz ancak dedektörün parçalanması sonucunda amerisyum etrafta birikebilir. Bu da gelecekte potansiyel bir etraf sorunu yaratabilir.
5. İşlenmiş kıymetli taşlar
Bazı bedelli taşlar, örneğin zirkonyum üzere tabiatı gereği radyoaktiftir. Bunun dışında birtakım kıymetli taşların renklerini güçlendirmek için nötron ışınlarıyla süreç yapılır. Bu yolla renklendirilen taşlar ortasında turmalin, topaz ve beril yer alır.
Bazı yapay elmalar da metal oksitlerden yapılır ve bu taşların kimilerinde radyoaktif elementler kullanılır. Yani bu taşlar düşük düzeyde radyasyon yayar ancak bu radyasyonu bedeninize almanız için uzun müddetli temas gereklidir.
İlginizi çekebilir:
Google, Workspace Kullanıcılarına Gemini Uygulamasını Sunmaya Başladı! (Hangi Kullanıcılar Erişebilecek?)
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.