Şehir meydanlarında yükselen saat kuleleri yalnızca vakti gösteren birer yapı değil.
Onların günümüze kadar gelmesinde hem tarihi hem de kültürel pek çok mana yatıyor.
Mekanik saatlerin icadı ile insanlığın vakit kavramı değişti.
İlk olarak 13. yüzyılda Avrupa’da ortaya çıkan saat kuleleri, toplu ömür alanlarında herkesin görebileceği yerlere inşa edildi ve herkesin görebilmesi sağlandı.
Saat kuleleri bilhassa kilise ve sarayların yanına da inşa edilerek günlük hayatın düzenlenmesinde kıymetli rol oynadı.
Önemli maksada hizmet ediyorlardı.
O periyotlarda birçok insanın saati yoktu ve konut saatleri bile enderdi. Ayrıyeten birinci saatlerin kadranları da yoktu, sadece ibadete çağırmak ya da topluluğa haber vermek için çan saatlerinden ibaretti.
Çanların uzun aralarından duyulabilmesi için de saatlere yerleştirilmesine karar verildi. Kasaba merkezlerine de yerleştirilmesinin asıl maksadı buydu. Yüksek yapıları nedeniyle halk, vakti kolaylıkla görebiliyordu.
Her saat kulesinin farklı bir kıssası var.
Dünyanın en eski saat kulelerinden biri sayılan İsviçre’deki Zytglogge Kulesi 1218 yılında inşa edilirken birinci maksadı aslında vakit göstergesi değildi. Savunma emeliyle yapıldı ve sonrasında saat kulesine dönüştürüldü.
Yurt dışından bunun üzere çok fazla örnek verebiliriz fakat biz kendi tarihimize dönelim. Birinci saat kulemiz hangisi?
Osmanlı İmparatorluğu’nda saat kuleleri 16. yüzyılın sonlarında Balkanlar’da görülmeye başlandı. Anadolu’daki birinci saat kulesi olma özelliğini taşıyan ise Safranbolu’daki.
1797’de inşa edilen saat kulesi, hâlâ çalışıyor durumda olan ve içine çıkılabilen birinci saat kulesi.
Türkiye’deki birçok saat kulesinin amacı halkın toplanma noktasını oluşturmaktı. Böylelikle toplumsal hayatın merkezinde yer aldılar.
II. Abdülhamit’in Türkiye’deki birtakım saat kulelerinin yükselişinde tesiri büyük.
İzmir Saat Kulesi, 1901’de Sultan II. Abdülhamid’in 25. yılı anısına Fransız Mimar Raymond Charles Péré tarafından tasarlandı ve Konak Meydanı’nda yükseldi.
Bursa’daki Tophane Saat Kulesi ise 29. yılı erdemine yapılmıştı. Dolmabahçe Saat Kulesi de yeniden II. Abdülhamid tarafından inşa ettirildi.
Günümüzde ise tarihi birer sembol hâlinde.
Teknolojinin gelişmesi ve artık herkesin bir saati olmasıyla alışılmış ki saat kuleleri eski gayesinden kopmuş oldu lakin tarihi ve kültürel mirasın bir parçası olarak varlıklarını sürdürmeye devam ediyorlar.
Hangi kente turist olarak giderseniz gidin kesinlikle saat kulelerini de ziyaret edersiniz zira onlar gezilecek tarihi yapılar ortasındaki değerini müdafaaya devam ediyor.
Hatta kimileri için buluşma yeri bile oluyor. “İzmir Saat Kulesi’nin önünde seni bekliyorum.” diyen kaç kişi var ortamızda?
Bunları da inceleyebilirsiniz:
Google Haritalar, Trafik Kazasına Neden Oldu: 3 Kişi Öldü!
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.