Şimşek Çaktığında Tıpkı Bir Yere Bomba Atılmış Üzere Duyulan Gök Gürültüsünün Kaynağı Ne?

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Şimşek çaktığında güya gök patlıyormuşçasına bir gümbürtü duyarız. “Gök gürültüsü” dediğimiz bu gümbürtü, ne olduğuna mana veremeyen hayvanlar başta olmak üzere bazıları için korkutucu olabiliyor.

Sahiden, o esnada tam olarak ne oluyor da böylesine kuvvetli bir gümbürtü sesi ortaya çıkıyor? Bilimin ışığında açıklayalım.

Şimşek çaktığında duyulan gürültünün kaynağını anlamamız için evvel sürecin nasıl oluştuğunu anlamamız gerekiyor.

Şimşek, bulut içinde yahut bulut ile yer ortasında oluşan büyük ölçüde elektrik yükü farkının birdenbire boşalmasıyla oluşuyor.

Şimşek esnasındaki boşalma, çok süratli bir formda, yaklaşık 30.000°C’ye kadar çıkabilen sıcaklıklar oluşturuyor. Bu sıcaklık yükselmesi o kadar ani ve yüksek ki, elektrik boşalmasının geçtiği hava moleküllerini plazma hâline getiriyor ve şimşeği meydana getiriyor.

Sıcaklık, havayı genişletiyor.

Ortaya çıkan fazla sıcaklık, şimşeğin geçtiği kanal boyunca havayı bir anda genişletiyor. Bu genişleme çok süratli olduğundan hava, ağır bir basınç altında sıkışıyor ve “basınç dalgası” oluşuyor.

Böylece etrafa hakikat süratle yayılan bir şok dalgası ortaya çıkıyor. Şok dalgası, ses süratiyle (yaklaşık 343 m/s) hareket ediyor ve biz bu dalgayı “gök gürültüsü” olarak duyuyoruz.

Gök gürültüsünü farklı formlarda duymamızın da sebepleri var.

Gök gürültüsü kimi vakit kısa sürüyor, kimi vakit uzun sürüyor, kimi vakit şiddetli bir gümbürtü oluyor, kimi vakit ise daha az şiddetli bir ses çıkıyor. Bu durum, ses dalgalarının atmosferde yayılırken karşılaştığı yüzeylerden (bulutlar, dağlar, binalar) kaynaklı. 

Ses dalgaları, bu manilerden yansıyarak farklı açılardan tekrar tekrar kulağımıza ulaşıyor ve farklı uzunluklarda, düşük yahut yüksek frekanslarla duyulabiliyor. Böylelikle gök gürültüsünü farklı seslerde duyuyoruz.