Gogol, Rus edebiyatının hudutlarını zorlayarak, okuyucularını hem gülümseten hem de düşündüren, vakitsiz eserler yarattı. Nikolay Gogol kitapları ortasında, Rus toplumunun kusurlarını ve absürtlüklerini gözler önüne seren “Ölü Canlar”, bürokrasiye ve insanın varoluşsal çelişkilerine dair keskin bir tenkit sunan “Palto” ve “Burun” gibi kıssalar bulunuyor. Gogol’un bu yapıtları, onun edebî dehasının ve Rus toplumunun derinlemesine bir tahlilinin ispatları.
“Gogol hangi akımın temsilcisi?” diye de merakınız bir nebze olsa artıyorsa evvel yazarımızı tanıttığımız sonra da ölmeden evvel okumanız gereken kitap listemize geçelim. Keyifli okumalar.
Nikolay Vasilyeviç Gogol kimdir?
Nikolay Vasilyeviç Gogol; 1809 yılının baharında, Ukrayna’nın ufak bir köyünde, hayata gözlerini açtı. Rus edebiyatının bu büyük ismi, genç yaşta hayal dünyasının derinliklerine dalmış, kırsal ömrün güçlü dokusunu içine çekmiş bir çocuktu. Ailesi, onun büyüdüğü bu topraklar, Gogol’un eserlerine damgasını vuracak renkli karakterler ve fevkalâde öykülerle doluydu.
Gogol, gençliğinde Saint Petersburg’a adım attığında, büyük bir hayal kırıklığı yaşadı. O vakitler göz kamaştırıcı başşehir, genç Gogol için vadettiği parlak fırsatların tersine, zorluklar ve hayal kırıklıklarıyla doluydu. Bu devirde, sıradan insanların ömürlerini, bürokrasinin absürtlüğünü ve toplumsal çelişkileri gözlemleyerek edebî gerecini toplamaya başladı.
Gogol’un kaleminden çıkan “Palto”, “Burun” ve “Ölü Canlar” üzere eserler, Rus edebiyatının altın sayfalarını süslüyor. Lakin Gogol’un hayatı, yalnızca başarılarla dolu değildi. İçsel çatışmalar, daima bir tatminsizlik ve mükemmeliyetçilik, onun şahsî ve profesyonel hayatında daima bir çaba ögesi oldu. Bilhassa ömrünün son yıllarında, dinî buhranlar ve ruhsal çalkantılar, onun sanatını ve sıhhatini derinden etkiledi.
Gogol; 1852 yılında, şimdi 42 yaşındayken, bu dünyadan ayrıldı. Gerisinde bıraktığı eserler, Rus edebiyatının yalnızca klasikleri değil, tıpkı vakitte kozmik bir kıymet taşıyan, vakit ve yeri aşan başyapıtları. Nikolay Gogol’un en değerli yapıtları, sıradan insanların hayatlarından kesitler sunarak bizleri güldürürken, birebir vakitte insan tabiatının ve toplumsal yapıların derinliklerine dair çarpıcı müşahedeler sunuyor.
Duyguların değil gerçeklerin konuştuğu yıllar: Nikolay Gogol hangi akımın temsilcisi?
Gerçekçilik yahut bir öbür ismiyle realizm, 19. yüzyılda ortaya çıkan bir sanat akımı. Romantizme reaksiyon olarak ortaya çıkan gerçekçilik akımında, hayatın sıradanlığına odaklanarak gerçekler ele alınır. Toplumsal sınıfların ve endüstriyel gelişmelere reaksiyon olarak çalışmalar gerçekleştiren sanatkarlardan biri de Nikolay Gogol’du.
Gerçekçilik akımının temsilcisi Nikolay Gogol, kısa fakat tesirli ömrü ve eşsiz edebî mirasıyla, dünya edebiyatının unutulmaz isimlerinden biri olarak tarih sahnesindeki yerini almıştır. Onun yapıtları, bugün bile hayatın ve insanlığın temel sorularına dair değerli ipuçları barındırıyor ve okuyuculara, vaktin ötesinde bir anlayış takdim ediyor.
Nikolay Vasilyeviç Gogol’un okumanız gereken kitaplarından kimileri:
Nikolay Gogol’un başyapıtlarından: Meyyit Canlar
Rusya’nın o periyottaki toprak sahipliği sistemi ve toplumsal yapısını eleştiren “Ölü Canlar”, Çiçikov isminde bir memurun, meyyit kölelerin ruhlarını toplamak için Rusya’nın çeşitli bölgelerine yaptığı seyahatleri mevzu alıyor. Gogol, bu yapıtıyla hem toplumsal eleştiriyi hem de güldürünün sonlarını zorluyor, okuyucuya ironik ve sivri bir anlatım sunuyor.
Ölü Canlar kitabı bahis olunca öne çıkan bir ayrıntı daha var. Gogol, 1852 yılında Meyyit Canlar romanının ikinci kısmının el yazmalarını yakarak imha ediyor ve 10 gün sonra da hayata gözlerini yumuyor.
Kitabı satın almak ve okumak istiyorsanız buraya tıklayabilirsiniz.
Dostoyevski’nin “Hepimiz Gogol’un paltosundan çıktık,” diyerek kıymetini vurguladığı eser: Palto
“Palto”, Gogol’un en ünlü kısa hikâyelerinden biri ve Rus edebiyatında büyük bir tesiri var. Öykü, küçük bir memur olan Akaki Akakiyeviç’in yeni bir paltoya olan takıntısını ve bu paltonun onun hayatını nasıl değiştirdiğini anlatıyor. Gogol, bu yapıtında, toplumsal sınıflar ve insanlık durumları üzerine derinlemesine bir yorum sunuyor.
Kitabı satın almak ve okumak istiyorsanız buraya tıklayabilirsiniz.
Hiciv şaheseri bir eser: Burun
Nikolay Gogol kitapları ortasında en tuhaf ve fantastik yapıtlarından biri de Burun kitabıdır. Bir sabah burnunun kaybolduğunu fark eden devlet memurunun öyküsünü anlatıyor. Bu absürt hikaye, toplumsal statü ve kimlik sorunlarını mizahi bir lisanla ele alıyor ve Gogol’un sıra dışı hayal gücünün harika bir örneği.
Kitabı satın almak ve okumak istiyorsanız buraya tıklayabilirsiniz.
1836 yılında sahnelenen ünlü bir güldürü oyunu: Müfettiş
Nikolay Gogol’un “Müfettiş” isimli yapıtı, Rus bürokrasisinin yozlaşmasını ve ahlaki çöküşünü anlatıyor. Yapıtta, kasabaya gelen bir gencin ezkaza müfettiş sanılmasının öyküsü aktarılıyor. Kasaba yöneticileri, bu memuru gerçek bir devlet müfettişi zannederek ona yaranmaya çalışıyor, bu durum ise bir dizi komik ve ironik olayı beraberinde getiriyor. Gogol, bu yapıtında, yozlaşmayı ve rüşveti alaycı bir lisanla eleştiriyor.
Eser, yalnızca Rus edebiyatında değil, dünya edebiyatında da satirik güldürünün klasik örneklerinden biri olarak kabul ediliyor.
Kitabı satın almak ve okumak istiyorsanız buraya tıklayabilirsiniz.
Günlük formatında, kısa bir öykü: Bir Meczubun Hatıra Defteri
Nikolay Gogol’un “Bir Meczubun Hatıra Defteri”, düşük rütbeli bir devlet memurunun deliliğe sürüklenişini anlatan bir kıssa. Eser, ana karakterin âşık olmasının akabinde gerçeklikle bağının kopuşunu ve iç dünyasındaki çalkantıları ayrıntılı bir biçimde gözler önüne seriyor. Gogol, bu öyküde, toplumsal hiyerarşi ve ferdî çatışmaları ele alırken, kara mizah ve keskin müşahedelerini kullanmış.
“Bir Meczubun Hatıra Defteri”, edebiyat tarihindeki en etkileyici ruhsal karakter portrelerinden birini sunuyor ve Gogol’un en unutulmaz yapıtlarından biri olarak kabul ediliyor.
Kitabı satın almak ve okumak istiyorsanız buraya tıklayabilirsiniz.
Başkaldırının destanı: Taras Bulba
“Taras Bulba”, 15. yüzyılda Ukrayna’daki Zaporijya Kazakları ortasında geçiyor ve başkahraman Taras Bulba’nın, oğulları ile Osmanlı İmparatorluğu ve Lehistan’a karşı verdiği çabayı anlatıyor. Gogol, bu romanında, Kazakların bahadır ve özgürlükçü hayat tarzını, sert tabiat şartlarını ve savaşların acımasızlığını canlı bir halde betimliyor.
“Taras Bulba”, birebir vakitte vatanseverlik, yürek ve aile bağları üzere kıymetli temaları işliyor. Gogol, bu yapıtıyla Ukrayna’nın kültürel mirasına ve tarihine de ışık tutuyor. Roman, vaktinin ötesinde bir eser olup kahramanlık, fedakârlık ve halk tarihine dair derin bir anlayış sunuyor.
Kitabı satın almak ve okumak istiyorsanız buraya tıklayabilirsiniz.
Her bir eser, Gogol’un edebiyatına has derinliği, toplumsal eleştiriyi ve mizahi ögeleri barındırıyor. Bu eserler, Gogol’un zamanının ötesinde bir muharrir olduğunu ve Rus edebiyatının yanı sıra dünya edebiyatında da değerli bir yere sahip olduğunu gösteriyor.
Siz hangileri okudunuz yahut okumayı düşünüyorsunuz?
Kitap tutkunları için göz atılabilecek öbür içeriklerimiz:
Türkiye’deki Vergi Rekortmeni Şahıs ve Şirketler Açıklandı (Ama Çok da Açıklanamadı)
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.